Giá các vị thuốc quý mà người nghèo ít dám mơ tới thực ra lại rẻ như… khoai. Tại đầu nguồn, giá một củ nhân sâm chỉ khoảng 2.500 đồng.
 |
Mẹt sâm như mẹt khoai, giá 5.000 đồng.củ. Ảnh: Tuổi Trẻ. |
Đường vào xóm 8, xã Ninh Hiệp (ngoại thành Hà Nội) – vùng mua bán, trung chuyển dược liệu lớn nhất miền Bắc – đầy nhóc cam thảo, táo tàu, bạch truật, tam thất, hạt sen và… ruồi. Dược liệu được thái, phơi đầy hai bên lề đường.
Chị Nguyễn Thị Anh, chủ một hiệu thuốc lớn tại huyện Đông Anh, cho biết giá các vị thuốc mà người nghèo ít dám mơ tới thực ra lại rẻ như… khoai. Giá bán buôn 1 kg nhân sâm loại 50 củ/kg tại đây là 280.000 đồng, nấm linh chi 150.000 đồng/kg (1 kg có bốn cây).
Củ nhân sâm nhỉnh hơn ngón tay cái, vàng ruộm màu mật ong, sờ hơi dính tay, có đủ cả củ, rễ, giá tại đầu nguồn chỉ 2.500 đồng. Về đến Việt Nam, giá bán lẻ tại ngoại thành Hà Nội mới 5.000-6.000 đồng/củ. tuy nhiên theo thành phẩm kiểm nghiệm mới đây của Bộ Y tế, có những mẫu nhân sâm nhập khẩu đã bị tách chiết 100% hoạt chất, thực chất chỉ là rác.
Thuốc chỉ còn phần xác
“Chúng tôi mới kiểm nghiệm một mẫu dược liệu, về cảm quan hình thức thấy rất giống hoàng kỳ, tuy nhiên khi định tính thì không thấy các hoạt chất đặc trưng của hoàng kỳ” – ông Nguyễn Trọng Lưu, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương, cho biết. Trước đó, kiểm nghiệm ngẫu nhiên tại phía Nam cũng phát hiện một mẫu nhân sâm không hề có các hoạt chất đặc trưng của nhân sâm, thực chất giữ lại chỉ là rác.
Nấm linh chi to bằng cái quạt, tuy nhiên chỉ 40.000 đồng/tai
Một lãnh đạo thanh tra Bộ Y tế mới đây đã theo các đường dây buôn bán dược liệu qua cửa khẩu Lạng Sơn điều tra cho hay: Ngay tại đầu nguồn nhập khẩu vào Việt Nam, nhiều mẫu nhân sâm đã bị tách chiết 40-70% hoạt chất.
“Đông trùng hạ thảo loại ngon phải 27-28 triệu đồng/lạng, tuy nhiên thị trường phổ biến nhất loại 3 triệu đồng/lạng, vì người ta đã tách chiết hết hoặc gần hết nước cốt để làm thuốc dạng viên, nước, còn phần bã đem ‘đánh phấn’ lại để bán” – chị Nguyễn Thị Đoan, chủ hiệu thuốc Thắng Đoan ở Ninh Hiệp, cho biết.
Không chỉ bị lấy hết nước cốt, người không chuyên cũng khó có thể nhận biết những vị, loại thuốc Đông y ai cũng nghĩ là quý, là đại bổ. Chị Nguyễn Thị Đoan giới thiệu hai loại sâm hộp của Trung Quốc và Hàn Quốc, trong đó giá sâm Hàn Quốc cao gần gấp ba lần sâm Trung Quốc tuy nhiên hình thức thì rất khó phân biệt, thậm chí hàng Trung Quốc còn được màu sắc đỏ sậm đẹp mắt hơn.
Tại cửa hàng nhà chị Nguyễn Thị Anh, một hộp hồng sâm 150 g, chữ đỏ rất nổi trên nền hộp bằng thiếc màu ghi nhạt sang trọng, in rõ ràng sản xuất tại Hàn Quốc, tuy nhiên giá chỉ… 45.000 đồng. trong lúc đó, sâm Hàn Quốc cùng trọng lượng phải trên 200.000 đồng/hộp.
Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang cảnh báo: Đã xuất hiện một hiện tượng đáng báo động ở cả nhóm hàng dược liệu, Đông dược cả chính ngạch lẫn tiểu ngạch vào Việt Nam. Dược liệu đã bị chiết xuất hết hoạt chất, thậm chí là hàng phế phẩm, thấp cấp và hàng độc hại đã bị cấm tận dụng tại nước xuất khẩu.
Theo một thống kê của thanh tra Bộ Y tế, hiện thường ngày có tới 50-60 tấn dược liệu nhập khẩu vào Việt Nam qua cửa khẩu Ái Điểm (Trung Quốc). Vị thanh tra này nhận xét, chất lượng dược liệu, Đông dược là vấn đề phức tạp nhất hiện nay.
Qua kiểm tra tại Sa Pa gần đây, thanh tra y tế đã phát hiện một số “cao gấu Tàu” được quảng cáo là có nhiều tác dụng như trị thấp khớp, thần kinh tọa, lạnh chân tay… thật ra chỉ là chè dây, chè đắng. Nấm linh chi Hàn Quốc có mùi thơm ngát, vị đăng đắng tự nhiên; tuy nhiên giờ cũng đã được linh chi giả cũng rất thơm, giá chỉ bằng 1/4 hàng thật; tuy nhiên không phải người trong nghề thì không nhận biết được.
Thứ trưởng Cao Minh Quang cho biết Bộ Y tế đang chỉ đạo hai viện kiểm nghiệm tăng cường lấy mẫu dược liệu, Đông dược trên thị trường. Các mặt hàng không xuất xứ, nhập lậu sẽ bị tịch thu và tiêu hủy ngay. tuy nhiên đến thời điểm này, lời hứa hẹn đó vẫn đang ở thì tương lai.
(Theo Tuổi Trẻ)