Khoai lang là món ăn dân dã quen thuộc với người Việt. Loại củ này là nguồn cung cấp chất xơ, beta carotene, vitamin C và kali tuyệt vời.
Theo Đông y, khoai lang tính bình, vị ngọt, có tác dụng bồi bổ cơ thể, ích khí, cường thận, tiêu viêm, lợi mật, sáng mắt. Khoai lang còn được dùng chữa ung nhọt, vàng da, viêm tuyến vú, phụ nữ kinh nguyệt không đều…
Theo y học hiện đại, khoai lang được chứng minh có nhiều công dụng cho sức khỏe:
Loại củ này chứa chất xơ và chất chống oxy hóa giúp thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Khoai lang còn cung cấp nhiều chất chống oxy hóa khác nhau, có thể giúp chống lại một số loại ung thư như ung thư bàng quang, ruột kết, dạ dày và vú.
Giàu beta-carotene (chất chống oxy hóa tiết ra màu cam tươi của khoai) và anthocyanins, khoai lang tím còn có thể giúp ngăn ngừa mất thị lực và cải thiện sức khỏe của mắt.
Không những thế, tận dụng khoai lang đúng cách có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch.
Dù rửa sạch, nấu cho chín cũng không nên ăn vỏ khoai lang.
Tuy nhiên, ít ai biết khoai lang nếu ăn sai cách có thể gây nên những hệ lụy xấu cho sức khỏe. Ths.Lương y Vũ Quốc Trung (Hà Nội) cho biết, khoai lang cả phần ngọn và củ đều có nhiều tác dụng cho sức khỏe. Trong đó, phần củ được đánh giá là mang lại nhiều lợi ích hơn vì ngoài tác dụng nhuận tràng, củ khoai còn chứa tinh bột, một số vitamin thiết yếu cho cơ thể.
Dù vậy, khoai lang cũng có thể có một số tác dụng phụ nếu tận dụng không đúng hoặc kết hợp với các thực phẩm không phù hợp.
Lương y Vũ Quốc Trung cũng cho biết, hiện nay đang là thời điểm mùa thu, mùa quả hồng chín nhiều, người dân cần lưu ý không nên ăn khoai lang với quả hồng đồng thời. Nên ăn hai loại củ-quả này cách nhau khoảng 5-6 giờ để tránh ảnh hưởng đến dạ dày.
Không nên ăn khoai lang khi mới ăn quả hồng xong
Ông Trung lý giải, trong khoai lang chứa lượng đường nhất định, khi ăn vào sẽ lên men trong dạ dày, khiến dịch vị dạ dày tiết ra nhiều hơn. Nếu ăn hồng cùng thời điểm, chất tannin và pectin có trong quả hồng sẽ gây kết tủa, ảnh hưởng đến tiêu hóa, vón cục thành bã thức ăn gây tắc ruột.
Vị chuyên gia này cũng khuyến cáo, không nên ăn khoai lang khi đói bụng vì sẽ gây ợ chua, ợ hơi, nóng ruột… “Như đã giải thích ở trên, khoai lang khi ăn vào sẽ khiến dịch vị ở dạ dày tiết ra nhiều hơn. Chính vì điều này, mọi người cần tránh ăn khoai lang khi bụng đói”, lương y Trung giải thích.
Nhiều người cho rằng, khoai lang sau khi thu hoạch để càng lâu ăn càng ngọt và tốt. Đây cũng là một sai lầm thường gặp, vì khoai lang để lâu sẽ làm mất đi lượng nước, thay vào đó lượng đường trong khoai tăng lên đáng kể. Vì lý do đó nên khoai ngọt hơn, tuy nhiên việc ăn nhiều đường vào cơ thể lại không hề tốt. Hơn nữa, khi khoai để lâu sẽ gây nên tình trạng mọc mầm, nấm mốc với dấu hiệu là xuất hiện các đốm đen trên củ khoai.
Khoai lang có đốm đen hay còn gọi là khoai hà có chứa độc tố gây hại cho gan.
“Khi phát hiện khoai có đốm đen, hay còn gọi là khoai bị hà thì nên vứt bỏ ngay. Nếu cố tình luộc ăn, dù khoai đã chín tuy nhiên độc tố có trong những đốm đen đó không hề bị loại bỏ. Ăn những cũ khoai như vậy sẽ gây độc cho gan”, lương y Vũ Quốc Trung cảnh báo.
Theo ông Trung, tốt nhất nên ăn khoai mới thu hoạch vì lúc đó củ khoai còn tươi, giữ vị nhiều nước và các vitamin, khoáng chất. Không nên ăn quá nhiều khoai lang, không ăn khoai thay cơm và khi có biểu hiện khác thường như mốc, có đốm đen, mọc mầm thì loại bỏ ngay.
Tác dụng của khoai lang đối với sức khoẻ là gì? Liệu ăn nhiều loại củ này tác dụng phụ không?